Αφιέρωμα: Σταύρος Τορνές

ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΟΡΝΕΣ (1932 – 1988)

Ο Σταύρος Τορνές αποτελεί μια ξεχωριστή περίπτωση έλληνα κινηματογραφιστή. Γεννήθηκε στο Γαλάτσι το 1932 και πέθανε το 1988, αφήνοντας ανολοκλήρωτο ένα πρωτότυπο κινηματογραφικό έργο.

Σπούδασε κινηματογράφο στη σχολή Ιωαννίδη το 1957. Αρχίζει να δουλεύει στον κινηματογράφο κάνοντας διάφορες δουλειές. Δουλεύει και ως βοηθός σκηνοθέτη αλλά και ως ηθοποιός. Το 1967 σκηνοθετεί μαζί με τον Κώστα Σφήκα την πρώτη του μικρού μήκους ταινία, "Θηραϊκός όρθρος". Αμέσως μετά εγκαταλείπει την Ελλάδα λόγω δικτατορίας και πηγαίνει στην Ιταλία. Στην Ιταλία ο Τορνές ασχολείται δραστήρια με ότι έχει σχέση με τον κινηματογράφο. Παίζει σε πολλές ταινίες, γράφει σενάρια, συμμετέχει σε πολλές καλλιτεχνικές κινήσεις. Το 1973 επισκέπτεται κρυφά την Ελλάδα και γυρίζει ένα μικρό ντοκιμαντέρ, το "Φοιτητές", γύρω από την αντιδικτατορική δράση των φοιτητών στην Ελλάδα.
Για ένα διάστημα ασχολείται με την ζωγραφική πριν τον κερδίσει ολοκληρωτικά η σκηνοθεσία. Οι πρώτες του ταινίες παρόλο προκαλούν μεγάλη αίσθηση, εξορίζονται απο το διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, κερδίζουν όμως τα βραβεία των κριτικών.
Ταινία με την ταινία, ο Τορνές γίνεται θρύλος για το κινηματογραφόφιλο κοινό και τη νέα γενιά των δημιουργών. Παρόλη τη χλεύη που αντιμετώπισε σε πολλές περιπτώσεις, οι ταινίες του αποκτούν θαυμαστές σε παγκόσμιο επίπεδο. Σε αυτό συνετέλεσε η πρωτότυπη κινηματογραφική του γλώσσα και ότι η ανάγκη του για καλλιτεχνική έκφραση τον κάνει να γυρνάει τις ταινίες του με τεράστιο προσωπικό κόστος και με ελάχιστα χρήματα και μέσα. Δυστυχώς έφυγε πάνω στην πιο ώριμη περίοδο του στα 56 του χρόνια.

Ταινίες


Αντίο Ανατόλια (1976)

Αντίο  Ανατολή... / ίσως εσύ δε θέλεις να ξέρεις / πώς εσύ σ' εμένα / άφησες μιά χαραξιά άξεπέραστη / μιά χαραξιά όπως εκείνες οι πρωτόγονες στις σπηλιές / πού έμειναν για πάντα στους αιώνες, Αχμέτ, / καί θα εξαφανιστούν μόνο στην περίπτωση / πού ή γη θα καταναλωθεί / από το σύμπαν , Μεχμέ / ή όπως το σώμα μου στη γη, Χαλίλ / . . . αντίο.

Μετά έμεινα μόνος, / κυκλωμένος από τις αισθήσεις σου / από την παρουσία σου / χωρίς το συγκεκριμένο πρόσωπό σου / χωρίς τα ελαφρά ιδρωμένα χέρια σου / -χωρίς τίποτα- / τώρα κλαίω / όπως οι γραφειοκράτες κάθε νύχτα / με την προδομένη Τρίτη Διεθνή.

1973. . . Χρονιά της χολέρας καί της αμνηστίας. / 'Υπάρχουν πόστα για όλους. / 'Εδώ καί για σένα έχει προβλεφθεί. / Δεν πρέπει να ξεχνάς ότι φτάσαμε πια στο φεγγάρι. / θα υπάρξουν νέα πόστα. / Μετά... / μετά θα υπάρξει μισθός εγγυημένος για όλους, / μεταρρυθμίσεις, ή πρόοδος / άφορά όλους τούς λαούς, / καί σε κάποιο διάστnμα λίγο μακριούτσικο / πού έχει όμως προβλεφθεί / ο σοσιαλισμός. / 'Εκείνος με την ανθρώπινη διάσταση, φυσικά... / ή αν θέλεις ή αυτοδιαχείριση / καί μην κάνεις τόν έξυπνο / με την αυτοκτονία ή την επανάσταση / γιατί θα στήσουμε γι' αυτό νέα πόστα.

Τούς δόθηκα / έμεινα για πάντα / στα ξεροπόταμα της Καλάμπρια / με τις στρογγυλεμένες πέτρες. / Έργο τού ήλιου καί τού νερού / τού νερού καί τού ήλιου. Mάτια / μάτια των άνΘρώπων τού τόπου. / Πλωτά ποτάμια / μιας ατέλειωτnς ενδοχώρας.

Στην παλαιστινέζικη επανάσταση / είμαι αυτό πού είμαι / δηλαδή παρόν παρελθόν / καί αυτό πού θα ' ρθει. . . Αιώνες ή δευτερόλεπτα εγώ κολυμπάω / εγώ περιτρέχω τις θάλασσες εγώ πετάω / εγώ περπατάω πάνω στη γη / εγώ φτάνω / Αλή / - Αμπουλέιλα / - Μεσίρ.

Στη δική μας βεβαιότητα της μεγάλης συνάντησης / πεθαμένοι δεν υπάρχουν / γατί ο καθένας είναι ελεύθερος / να γίνει αυτό πού θέλει / πουλί, φύλλο, δάκρυ, άνεμος, ομίχλη, έρωτας, αστέρι, Θεός δια μέσου της ενδόμυχης σχέσης μας.
Σταύρος Τορνές

Σκηνοθεσία
Σταύρος Τορνές
 
Σενάριο
Σταύρος Τορνές
 
Φωτογραφία
Ugo Antilenti
 
Μοντάζ
Niko d’ Alessandria
 
Παραγωγή
Δημήτρης Κορομηλάς
© 1976
16 χιλ. εγχρ.

Κοάτι (1977)

Δυο πρόσωπα που ταξιδεύουν, από τα οποία ένας ταξιδεύει μόνος του, γυρεύοντας τον άλλο φίλο και το καθημερινό, που αναμιγνύονται με αυτά τα ταξίδια. Αυτή η προβολή του παρόντος είναι η μαρτυρία όλου αυτού που είναι ζωντανό μεταξύ τους. Το διπλό ταξίδι πάει και τελειώνει σ' ένα χώρο που τους συνθλίβει, όπως επίσης και το μοναχικό ταξίδι τελειώνει, αφήνοντας την παρουσία των φίλων και του καθημερινού. Τα πρόσωπα του έργου και οι σχέσεις τους δεν είναι επινοημένα : Ο Σταύρος Τορνές ζει στη Ρώμη, από την περίοδο της δικτατορίας στην Ελλάδα, ως ηθοποιός και εργάτης / Chαrlοtte Van Gelder: Ολλανδέζα, που ζει από μεταφράσεις / Abner Pier Loui: Aϊτινός πολιτικός πρόσφυγας / Mhadi: γιος φίλου, ρωσικής εθνικότητας / Robertο Rοmanο: αριστεριστής (αυτόνομος) / Mario: ζωγράφος / Fabriciο: δημοσιογράφος, κομμoυνιστής / Καθηγητής: Υπάλληλος ξεχασμένος, του εγκαταλειμμένου μοναστηριού της Santa Maria Della Salute / Giαnni: τεχνικός θεάτρου / Pino: έμπορος παλιών costumi di Fellini.
Κείμενο από πρόγραμμα του Cine club Goerge Sadοul

 ...Ξεκίνησα το σχέδιο να κάνω το ΚΟΑΤTΙ, ένα φίλμ πού όφειλε να αιχμαλωτίσει την καθημερινή ζωή, αυτό το υπαρξιακό τοπίο καί βάρος πού γίνεται ανυπόφορο με τις αντιφάσεις μας, άλλά πού είμαστε εμείς. Ήρθα σε ολική αντίθεση με όλους τούς κοινωνικούς μηχανισμούς παραγωγής, πού έσπρωχναν στη βουβαμάρα καί στην απελπισία...
Σταύρος Τορνές

Ερμηνευτές
Charlotte Van Gelder
Σταύρος Τορνές
Ρier Luigi Αbner
Roberto De Αngeli
Mandhi Michel
Fabrizio Carbone
Ρipo Caponera
Mario Martini
 
Σκηνοθεσία
Σταύρος Τορνές
 
Σενάριο
Charlotte Van Gelder
Σταύρος Τορνές
 
Φωτογραφία
Εzio Βellani
Ricci Αlbanese
 
Μουσική
Charlotte Van Gelder
 
Μοντάζ
Charlotte Van Gelder
Σταύρος Τορνές
Marco Spinelo
Νiko d'  Αlessandria
 
Ηχοληψία
Νiko d'  Αlessandria
 
Παραγωγή
Σταύρος Τορνές
© 1977
16χιλ. 80΄, Α/Μ

Εξωπραγματικό (1979)

Τώρα πια η αναμονή κρατάει πολύ και η επιστροφή είναι ακατόρθωτη, το ομηρικό υπόδειγμα μας μιλά για έναν ήρωα πού μπροστά στην τραγωδία του συμπαντικού διασκορπισμού προτιμά να επιστρέψει πάλι και να εγκατασταθεί στο πατρικό του, το ταξίδι λοιπόν αναστέλλεται, αναστέλλεται καί μένει  απροσδιόριστο γιατί η αγωνία της ύπαρξης ως πραγματικότητα σημερινή καί παντοτινή μπορεί να γεννηθεί μόνο από την πηγή της, κι ακόμα γιατί η λεγόμενη περιφορά του κόσμου, ως άπειρο καθολικό φαινόμενο, από ανθρωπολογική άποψη δεν αφορά μόνο μία αφηρημένη φυσιοκρατική αντίληψη... εσύ ορίζεις γιατί αυτό πού σε συνδέει κάθε στιγμή με την ολότητα του κόσμου παραμένει αγωνία, η πιο συγκεκριμένη απόδειξη είσαι εσύ ο ίδιος, μέσα στον φυσικό συμπαντικό χρόνο όπως και σε όλους τους χρόνους, στην επιλογή σου δεν πρέπει να δείχνεις μεγάλη εμπιστοσύνη μας περιμένει ο συμβιβασμός της πρακτικής συμπεριφοράς, πού πειθαρχεί και μεταμορφώνει την αγωνία σε μαζοχισμό προκύπτει μιά αμοιβαία σχέση πού δεν αλλοτριώνεται μερικά γιατί είναι μέρος του όλου, είναι ο ακαθόριστος χρόνος μας ή η επανάσταση του ενεργού χρόνου... οπότε το ζήτημα δεν είναι να δοθεί περισσότερος χώρος η περισσότερη ζωτικότητα στην πράξη... άλλά να ανακτηθεί χαμένη ενέργεια μέσα από τη γνωστική ολοκλήρωση της νέας επιβεβαίωσης, γιατί ο ακαθόριστος χρόνος μας, στην ακινησία του ως εξελικτικός χρόνος, είναι η ζωτική δυναμική πού μας κάνει να μπαίνουμε σε κίνηση, πού ακριβώς δεν είναι η κυκλική αλλά είναι μια «διαθεσιμότητα» πού εξαπλώνεται προς όλες τις κατευθύνσεις, συχνά, αυτή η διαθεσιμότητα, είτε είναι μιά κίνηση είτε ένα ταξίδι, αναπτύσσεται η παραμένει στο πλαίσιο της εμπειρικής, της γήινης επιθυμίας, πού δεν αποδέχεται καμία αφηρημένη υπέρβαση (από κάποια υλική τάση) αλλά προϋποθέτει μια ύπαρξη ευαίσθητη στη θεώρηση του ζώντος πραγματικού, που είναι η απόδειξη, απόδειξη που προέρχεται από μαρτυρία ονείρων, εκείνου του φορτίου-ακαθόριστου χρόνου, πού δεν είναι μετασχηματισμοί αποξενωμένοι χιμαιρικοί αλλά τείνουν να επιβεβαιωθούν στο φως, να επανασυντεθούν στην αντίληψη του πραγματικού, αποκαλύπτοντας τη δυνατότητα μιας συνάντησης, τη δυνατότητα μιας επαφής (πού θα συνδεθεί για) να ξαναφέρει αυτήν την άλλη ανθρώπινη ύπαρξη, αυτήν την άλλη πραγματικότητα.
Σταύρος Τορνές

Σκηνοθεσία
Σταύρος Τορνές
 

Σενάριο
Σταύρος Τορνές
 

Φωτογραφία
Σταύρος Τορνές
 

Μουσική
Charlotte Van Gelder
 

Παραγωγή
Σταύρος Τορνές
© 1979, έγχρωμο  

Μπαλαμός (1982)

Ήθελα να αγοράσω ένα άλογο, που θα με πήγαινε σε τόπους που ο άνθρωπoς δύσκολα μπoρεί να φτάσει. 'Ηρθα σ' επαφή με τον κόσμο των τσαμπάσηδων και δεν αγόρασα άλογο, άρχισα την ταινία, έχoντας ζωντανή την επιθυμία για τ' άλογο. Ο τσαμπάσης Κυριάκος είναι αυτός που με οδήγησε σε τόπους που η μηχανή λήψης δεν φτάνει εύκoλα. Γεννήθηκε το πρόσωπο Μπαλαμός, όπως δηλώνει τ' όνομά του, ο άνθρωπος που εκστασιάζεται, πάντα σε ταξίδι. Ο Μπαλαμός δεν δείχνει να έχει κάποιους σκοπούς συγκεκριμένους. Περπατάει ονειροπαρμένος και μπαίνει στις καταστάσεις όπως αυτές παρουσιάζονται, χωρίς καμία  προφύλαξη. Kάθε τόσο συναντάει τον Κυριάκο, που, μεταμορφωμένος πότε σαν Μεγάλο Αφεντικό, πότε σαν ζωέμπορας ή σαν ιερέας Χαλδαίος, ασκεί πάνω του μια ακαταμάχητη έλξη. Πρoχωρώντας έτσι, ο χρόνος παύει να είναι όριο. Ο Μπαλαμός φτάνει, κατηγορούμενος στο μεσαίωνα, σαν σκλάβος στην αρχή του Χριστιανισμού, ακούει το χρησμό της μάντισσας στο ποτάμι, φιλάει το χέρι του Προφήτη που έχει δει σταυρωμένο το Χριστό και μέσα στov Όλυμπο ο Μπαλαμός μεταμορφώνεται σε Δράκουλα που βαμπιρίζει άλογα. Xάνει τη χάρη που του δόθηκε, την ικανότητα να συνεχίσει. Ταξιδεύει με ταξί, όπως όλος ο κόσμος. Ο Μπαλαμός είναι ταινία.
Σταύρος Τορνές

Ερμηνευτές
Σταύρος Τορνές
Κυριάκος Βιλανάκης
Ελένη Μανιάτη
Μ. Αγγελακόπουλος 
Κων/ινος Πάγκαλος
Enzo Attingenti
Χρήστος Καράγκουτας
Σαλίλ Σαλίλ
 

Σκηνοθεσία
Σταύρος Τορνές
 

Καλλιτεχνική διεύθυνση
Charlotte Van Gelder
 

Φωτογραφία
Σταμάτης Γιαννούλης
 

Σκηνικά
Δημήτρης Κακουλίδης
 

Μοντάζ
Δήμος Θέος
 

Ηχοληψία
Μανώλης Λογιάδης
 

Παραγωγή
Σταύρος Τορνές
Ελληνικό Κέντρο Κιν/φου
© 1982
16χιλ. 80΄, εγχρ.  

Καρκαλού (1984)

Καρκαλού είναι ένα φιλμ πάνω στην αληθοφάνεια. 'Ενας κάποιος άνθρωπος αλλά ώριμος, μ’ ένα άμεσο υπαρξιακό παρόν ακραία περιορισμένο, είναι αποκλεισμένος από το μέλλον. Αλλά και το παρελθόν δεν είναι πια μια αστείρευτη πηγή τρυφερών αναμνήσεων. Χωρίς πικρία ψάχνει να παίξει το τελευταίο χαρτί. Μπάζει στο παιχνίδι τον ακροατή, καταστάσεις του δημιουργεί, μέσα σ' ένα κλίμα προσποίησης διάφορες καταστάσεις με αληθοφάνεια. Αλλά και οι σχέσεις ανάμεσα στους δύο έχουν χαρακτήρα προσποίησης. Ο νεαρός, ένας οποιοσδήποτε οδηγός ταξί που μεταφέρει ό,τι βρίσκει μπροστά του, μπαίνει στο παιχνίδι χωρίς επιφυλάξεις και τα καταφέρνει να ζωντανέψει μερικές στιγμές από το παρελθόν του άλλου. Tαυτίζεται με τις καταστάσεις και τα πρόσωπα. Αλλά με το να ταυτιστεί χάνει την ικανότητα να δώσει συνέχεια στο παιχνίδι. Το παιχνίδι σταματάει εκεί, γιατί είναι περιορισμένο, όπως και το παρόν του τύπου. Είναι ένα φιλμ πάνω στο θάνατο; Κι αυτό, αλλά κι ένα φιλμ πάνω στην δημιουργικότητα παιγμένη σαν τελευταίο χαρτί. Μια φορά παίρνοντας φόρμα  η δημιουργικότητα πεθαίνει, όχι γιατί δεν έχει τίποτ' άλλο να πει, αλλά  εντελώς ξαφνικά, έτσι, σαν έκπληξη, ίσως όπως ο ίδιος ο Θάνατος. Ναι το χαρτί Καρκαλού μπλοφάρει. Αλλά με την αληθοφάνεια ανακτάει την τρέλα και τον ιδεαλισμό.
Σταύρος Τορνές

Ερμηνευτές
Στέλιος Αναστασιάδης
Μάριος Καραμάνης
Ισμήνη Καρυωτάκη
Γιάννης Ηλιόπουλος
Βασίλης Λουλές
Ελένη Μανιάτη
 

Σκηνοθεσία
Σταύρος Τορνές
 

Σενάριο
Charlotte Van Gelder
Σταύρος Τορνές
 

Μουσική
Charlotte Van Gelder
 

Φωτογραφία
Σταμάτης Γιαννούλης
Σάκης Μανιάτης
 

Σκηνικά
Στέλιος Αναστασιάδης
 

Κοστούμια
Αναστασία Αρσένη
 

Μοντάζ

Δέσποινα Μαρουλάκου
 

Ηχοληψία
Χρήστος Ακάλεστος
 

Παραγωγή
Σταύρος Τορνές, Ε.Κ.Κ
© 1984
35χιλ. 83΄, εγχρ.

Ντανίλο Τρέλες (1985)

   
" Ήταν μία δουλειά πάνω στο Μεσαίωνα, πάνω στις μπλόφες και στη μουσική, δηλαδή στη δυνατότητα μιας πιο ουσιαστικής επικοινωνίας, που αυτό αντιπροσωπεύει η μουσική, πλην όμως στην πορεία για την πραγμάτωση πορεία λέμε εκεί που πας, ψάχνεις και προσπαθείς να βρεις τα πράγματα που θα σηκώσουν εντέλει όλο αυτό το υλικό- ανακάλυψα ότι αυτό δεν πρόκειται να γίνει. Δηλαδή εγώ δεν είχα τη δυνατότητα να το κάνω. Δεν υπήρχε το υλικό μέρος, τα χρήματα..." 
"...Ο Ντανίλο Τρέλες ήταν ένα πρόσωπο που συνόδευε έναν σταυροφόρο της εποχής και ήταν ο τροβαδούρος του. Με τη δια φορά ότι ο Nτανίλο Τρέλες είναι ένας άνθρωπος που έχει υπάρξει μέχρι τις μέρες μας. Yπάρχει και ο σταυροφόρος, ο οποίος κινείται κάπως σαν ένα πνεύμα σ' αυτό το χώρο. Δηλαδή, ενώ θα βλέπαμε το Nτανίλο, ο σταυροφόρος ήταν ένα πρόσωπο φαντασματικό, το οποίο πήγαινε κι ερχόταν...
...όταν φτάνουμε σ' αυτή την παρουσία του Τρέλες και σ' αυτό που εκροσωπεί, τη μουσική δηλαδή, εκεί βλέπουμε ότι αυτό που ψάχνουμε να βρούμε, τον Τρέλες, τη μουσική, δηλαδή την αρχική γλώσσα, δεν είναι μία γλώσσα.
Είναι πολλές οι γλώσσες. Αυτό δεν είναι απομυθοποίηση. Είναι το να μπεις μέσα στο μύθο".
"...Ο  Ντανίλο Τρέλες υπάρχει. Είναι ένας σκηνοθέτης Χιλιανός, μια γενιά μεγαλύτερος από μένα, ένας πραγματικός αλεπουδάνθρωπος, καταπληκτικός άνθρωπος δηλαδή και μάλιστα παρουσιάστηκε πριν από είκοσι χρόνια στις Κάννες και είπε :  “Είμαι ο Ντανίλο Τρέλες και θέλω να δω την ταινία Ντανίλο Τρέλες .Του ζητάγανε ταυτότητα. Και τους είπε : Ο Τορνές μου υποσχέθηκε, ακόμη και είκοσι χρόνια να περάσουν, ότι θα κάνει μια ταινία με μένα!.”
Με ερέθιζε το Ντανίλο που είναι Χριστιανικό όνομα. Το “Τρέλες” όμως, που έβλεπα ότι απαντά στη Λατινική Αμερική, ήταν περίεργο για μένα. Γιατί είναι ελληνικό..."
Σταύρος Τορνές

Ερμηνευτές
Στέλιος Αναστασιάδης
Σωτηρία Λεονάρδου
Aren Bee
Deedee M. Fadul
Roberto De Angelis
Francesco Calimera
Γιάννης Ηλιόπουλος
Φρανσουά Στεφάνου
Ελένη Στεφάνου

Σκηνοθεσία
Σταύρος Τορνές

Σενάριο
Charlotte Van Gelder
Σταύρος Τορνές

Φωτογραφία
Γιάννης Δασκαλοθανάσης

Μουσική
Bebe Della Mandrona
Aren Bee
Deedee M. Fadul

Κοστούμια
Αναστασία Αρσένη

Μοντάζ
Σπύρος Προβής

Ηχοληψία
Μ. Αθανασόπουλος
Γιάννης Ηλιόπουλος

Παραγωγή
Σταύρος Τορνές
Ελληνικό Κέντρο Κιν/φου
© 1985
35χιλ. 80΄, εγχρ.

Ένας ερωδιός για τη Γερμανία (1987)

     
Ο "Eρωδιός" έχει στόρυ και πλοκή γραμμική πια. Όχι κάθετη. Ακoλoυθεί ανοδική πορεία και απογειώνεται. Μία άλλη διαφορά του είναι ο πληθωρισμός του λόγου. Διάλογοι, μονόλογοι καλά oργανωμένoι, με βάση τους συγκεκριμένoυς πρωταγωνιστές. Είναι και η πρώτη μου δουλειά με ενoρχηστρωμένη μουσική. Την είχα ανάγκη, γιατί είχα να κάνω με τον Ελληνα και το συναισθηματισμό του. Οι κεντρικoί ήρωες είναι τρεις. 0 εκδότης Λουκάς, που τυπώνει μόνο ποιητικές συλλoγές και, καθώς δεν τα βγάζει πέρα οικονομικά, πουλά και βαλσαμωμένα πουλιά. Ο βοηθός του Mάριος και η Νίνα, με την oποία είναι ερωτευμένoς ο Μάριος. Οι δύο πρώτoι είναι πρόσωπα δεμένα με το παρελθόν και το όνειρο. 0 εκδότης είναι για το βοηθό του η ιστορία, ενώ η εποχή μας είναι η εποχή της Νίνας. Η Νίνα είναι εκείνη που θα πάρει την εξουσία στo μικρό εκδοτικό οίκο. Τη διακρίνει η εμμoνή της να πραγματώνει στη ζωή της ό,τι θέλει. Eίναι το πρόσωπο της κυτταρικής δράσης. Γύρω από τους πρωταγωνιστές κινούνται ο ποιητής Πολύδωρος, ο ποιητής Γώγος, ο Iσπανοεβραίος ποιητής, μία γερμανίδα ορνιθολόγος, ένας θυρωρός, ένας επιστάτης σχoλείωυ, ο διευθυντής του, ένας αληθινός βαλσαμωτής με την αληθινή κόρη του κ.ά.. Πρόσωπα που πολλές φορές παίζουν διπλoύς ρόλoυς, καθώς μέσα από το όνειρο και τη φαντασία ζωντανεύουν τα χρόνια της κατοχής... Με μια άλλη  ανάγνωση, ο Eρωδιός. Είναι και μία ταινία της κατοχής, που κουβαλάμε μέσα μας, κι ας έχει τελειώσει.
Σταύρος Τορνές

Ερμηνευτές
Σταύρος Τσιώλης
Μάριος Καραμάνης
Μυρσίνη Τσιάπα
Anna Wich
Δήμος Αβδελιώδης
ΣταύροςΤορνές
Τ. Δημητρακόπουλος
Χ. Βακαλόπουλος
Εύρης Παπανικόλας

Σκηνοθεσία
Σταύρος Τορνές

Σενάριο
Charlotte Van Gelder
Σταύρος Τορνές

Μουσική
Μάνος Χατζιδάκις

Φωτογραφία
Σταμάτης Γιαννούλης

Κοστούμια
Αναστασία Αρσένη
Ισμήνη Καρυωτάκη

Μοντάζ
Δέσποινα Μαρουλάκου

Ηχοληψία
Κώστας Πουλαντζάς

Παραγωγή
Σταύρος Τορνές
Ελληνικό Κέντρο Κιν/φου
© 1987
16χιλ. 87΄, εγχρ.

Ολόκληρη η φιλμογραφία του ως σκηνοθέτης:
(1963)  Mυκήνες
(1964)  Κυκλάδες
(1967)  Θηραϊκός 'Ορθρος
(1973)  Φοιτητές
(1976)  Aντίο Ανατόλια
(1977)  Κοάτι
(1979)  Eξωπραγματικό
(1982)  Με το Νίκο Καββαδία
(1982)  Μπαλαμός
(1983)  Πλατεία Ιπποδαμείας
(1984)  Kαρκαλού
(1985)  Ντανίλο Τρέλες
(1987)  Ένας ερωδιός για τη Γερμανία

Πηγές: www.geocities.ws/stavros_tornes - www.cinemainfo.gr